Çarpık Ayak Sendromu
Tıbbi adıyla “konjenital talipes equinovarus” olarak da bilinir. Bebeklerin doğumda veya doğumdan kısa bir süre sonra sahip oldukları bir ayak deformitesidir. Çarpık ayak sendromu, bebeklerin bir veya her iki ayaklarının anormal bir şekilde bükülmesi, içe dönmesi ve aşağı doğru eğrilmesi sonucu ortaya çıkar.
Çarpık Ayak Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler arasında ayakların dışarıya doğru dönük olması ve topukların yukarıda kalması ile sıkça karşılaşılır. Bilek ve eklemler normalden farklı bir pozisyonda bulunabilir. Ayak bileği düzleşmemiş ve topuklar yukarı kalkmış bir pozisyonda olabilir. İçe doğru bükülmüş gibi görünebilir. Kaslarda zayıflık veya gerginlik olabilir.
Ayak parmakları kıvrık veya bükük durumda olabilir. Deri kalınlaşması veya yara oluşumu gibi deri problemleri görülebilir. İki ayak arasında boyut farkı olabilir. Çocuk yürümeye başladığında veya ilerleyen yaşlarda yürüme zorluğu yaşayabilir. Çarpık ayak sendromu şiddeti ve belirtileri bireyden bireye farklılık gösterebilir.
Erken teşhis ve tedavi, çocuğun ayaklarının normal pozisyonunu almasına ve normal fonksiyonlarını kazanmasına yardımcı olabilir. Eğer çocuğunuzda şüpheli belirtiler görüyorsanız, ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurmanız önemlidir. Uzman hekim, çocuğunuzun durumunu değerlendirecek ve uygun tedavi seçeneklerini önererek size rehberlik edecektir.
Çarpık Ayak Sendromu Risk Faktörleri Nelerdir?
Bu durumun spesifik nedenleri tam olarak anlaşılmamış olsa da, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir. Çarpık ayak sendromu risk faktörlerinden bazıları şunlardır: Aile geçmişi, riski artırabilir. Eğer ailede daha önce vaka görüldüyse, bu durumun diğer aile bireylerinde de görülme olasılığı yükselir.
Bebeğin rahim içindeki gelişimi sırasında ayakların veya bacakların normal gelişimini etkileyen bazı yapısal değişiklikler, neden olabilir. Bebeğin rahim içindeki pozisyonu, gelişimini etkileyebilir. Rahim içinde sıkışmış veya sıkışmış pozisyonlarda olan bebeklerde risk artabilir. Anne adayının hamilelik sırasında sigara içmesi, riski artırabilir.
Sigara içimi fetüsün normal gelişimini olumsuz etkileyebilir. Anne adayının hamilelik sırasında belli ilaçları kullanması veya bazı enfeksiyonları geçirmesi, bebekte çarpık ayak sendromu yaşanmasına yol açabilir. Anne adayının hamilelik sırasında yetersiz veya dengesiz beslenmesi, bebekte ortopedik sorunlara yol açabilir.
Anne adayının hamilelik sırasında maruz kaldığı çevresel faktörler, riski artırabilir. Örneğin, ağır metal maruziyeti veya kimyasal maddelere maruz kalma gibi faktörler bu riski etkileyebilir. Erken teşhis ve tedavi, bebekteki ortopedik sorunların en aza indirilmesine yardımcı olabilir.
Çarpık Ayak Sendromu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi yöntemleri durumun şiddetine ve nedenine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Hafif ve orta derecedeki durumlarda, fiziksel terapi ve özel egzersizler kullanılabilir. Bu egzersizler, bacak kaslarını güçlendirmeye yönelik olup, pozisyonun düzeltilmesine yardımcı olabilir.
Yeni doğanlarda ve bebeklerde çarpık ayak sendromu durumunu düzeltmek amacıyla özel ayak atelleri (brase) kullanılabilir. Bu ateller, bileğin ve ayağın doğru pozisyonda tutulmasına yardımcı olabilir. Bu tedavi yöntemi özellikle bebeklerde etkili olabilir. Daha şiddetli durumlarda, doktorlar alçı dökerek doğru pozisyonda tutabilirler.
Alçı tedavisi sırasında döküm periyodik olarak değiştirilir ve ayağın istenen pozisyonda olması sağlanır. Tedaviye cevap vermeyen veya daha ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Operasyon, kemiklerin kesilip yeniden düzeltilmesi ve gerektiğinde tendonların düzeltilmesini içerebilir.
Cerrahi tedavi, genellikle daha yaşlı çocuklar ve yetişkinler için düşünülür. Ponseti metodu çocuklarda doğuştan gelen sendromun tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde, ayak atelleri ve manipülasyonlarla doğru pozisyona getirilmesi amaçlanır. Bu tedavi, çoğu vakada başarılı sonuçlar verebilir.
